Wiecie czym jest drugie życie klasy?
Jeżeli nie wiecie a jest dla Was ważne przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej w szkole - to ten post jest definitywnie dla Was.
Kiedyś drugie życie klasy odbywało się gdzieś tam, za szkolnym murem. W drodze do domu. Za garażami. Za kapliczką. Pewnie każdy, obecny dorosły pamięta ze swojej podstawówki takie miejsca w których można było zetknąć się z drugim życiem klasy.
Tam dzieci rozwiązywały swoje konflikty, albo je zaogniały. Tam dręczyły słabszych, albo paliły potajemnie papierosy i się wydurniały na potęgę. Drugie życie klasy było od zawsze. 

Gdy my byliśmy dziećmi, czasami w drugie życie wkraczał dorosły. Zwykle robił to tak, jak wtedy robiło się wszystko. Z krzykiem, agresją, karami na podorędziu. Gotowy do ataku i budzący w dzieciach wyłącznie strach podszyty nierzadko tłumioną pogardą. A gdy dorosły znikał, bo mu się odechciało, bo uznał, że zrobił swoje albo drugie życie klasy znalazło sobie nowe miejsce - ten strach i ta pogarda znajdowały ujście w kolejnych, dziecięcych dramatach.
Dziś drugie życie klasy ma inną lokalizację. Wielu nauczycieli nie ma nawet pojęcia, jak nazywają się komunikatory na których żyją swoim życiem uczniowie. Pewnie większość dorosłych słyszała o Messengerze albo WhatsApp. Ale kiedy po wprowadzeniu pierwszy raz zdalnego nauczania na uczelniach, w tym czasie kompletnie nieprzygotowanych do tego zadania, zaproponowałam moim studentom studiów podyplomowych, w większości czynnych nauczycieli i pedagogów używanie platformy Discord - prawie nikt nie wiedział, że coś takiego w ogóle istnieje. A na mnie spadło nauczenie ich, jak poruszać się po serwerach Discorda.
Tymczasem, ich uczniowie już od bardzo dawna żyli tam swoim, niezależnym życiem. I akuratnie życie dzieci i młodzieży ma bardzo szczególny i niekoniecznie bezpieczny wymiar. 

Mimo zmiany miejsca i środków, drugie życie klasy nadal ma te same cele. Można z niego wykluczyć, można w nim zmawiać się przeciwko jakiemuś dziecku. Kiedyś, będąc uczniem wykluczonym strach było przechodzić przez miejsca, gdzie drugie życie żyło swoją dynamiką. Można było doświadczyć wielu, bardzo trudnych i nieprzyjemnych rzeczy, łącznie z pobiciem. 

Na serwerze nikt nie zostanie pobity, ale właśnie tam można uknuć rozmaite czynności przemocowe. Można dokonać zbiorowego stalkingu i wyszukać kompromitujące, albo potencjalnie kompromitujące informacje o niepopularnym uczniu. Można wyprodukować jeszcze bardziej kompromitujące treści na jego temat, bez jego wiedzy i świadomości a potem puścić je w świat. Nawet podrzucić nauczycielom, którzy nieświadomi drugiego życia klasy skupią się na tym, co otrzymali a nie na tym, co sprowokowało dręczonego ucznia do jakiś zachowań w sieci. 

A wtedy okazuje się, że wielu współczesnych dorosłych reaguje tak samo, jak dawniej. Wkraczają z krzykiem, agresją, karami na podorędziu. Gotowi do ataku i budzący w dzieciach wyłącznie strach podszyty nierzadko tłumioną pogardą. A gdy znikają, bo im się odechciało, bo uznali, że zrobili swoje albo drugie życie klasy znalazło sobie nowe miejsce - ten strach i ta pogarda wciąż i wciąż znajdują ujście w kolejnych, dziecięcych dramatach. 

 
Z okazji kampanii #WłasnePotrzebyWspólnePrawa podrzucam Wam kilka informacji na temat tego, jak reagować i jak nie reagować na drugie życie klasy.
😡 Jakie zachowania nauczycieli podsycają przemoc w drugim życiu klasy:
👉 krzyczenie na dzieci, domaganie się wglądu w ich korespondencję;
👉 oczekiwanie, żądanie od rodziców, żeby inwigilowali dziecięce urządzenia;
👉 robienie zrzutów z ujawnionej korespondencji i karanie uczniów za przekleństwa, nieprzystojne zachowania, namawianie się przeciwko jakiemuś dziecku;
👉 wymuszanie na grupie, żeby przyjęła wykluczone dziecko do grupy na komunikatorze i rozliczanie ich z tego;
👉 domaganie się, by dołączyć nauczyciela do grupy;
👉 obniżanie oceny z zachowania za to, co dzieje się na grupie;
👉 zrzucanie na dręczonego w drugim życiu klasy ucznia odpowiedzialności za bycie dręczonym i wymuszanie na nim dostarczania dowodów z grup klasowych, do których przecież nie ma i tak dostępu;

🥰 Jakie zachowania nauczycieli łagodzą obyczaje w drugim życiu klasy:
👉 uczciwe poinformowanie dzieci, że zdajemy sobie sprawę z nieformalnych grup i konwersacji na komunikatorach, serwerach Discord, spotted (miejsce w social mediach, które służy do anonimowej komunikacji w obrębie jakiejś grupy społecznej);
👉 poinformowanie dzieci, że rozumiemy ich potrzebę niezależnej od dorosłych platformy komunikacji i wiemy, że tam ich zachowanie może być dalekie od tego, czego od nich oczekujemy na co dzień;
👉 porozmawianie z dziećmi o tym, że przeklinanie i inne, “niewłaściwe” zachowania są naturalnym i normalnym elementem dorastania oraz buntu, porozmawianie z nimi o tym, jakie potrzeby realizują sobie poprzez tego typu aktywność;
👉 prowadzenie stałej i intensywnej edukacji na temat tego, jak działa wykluczenie społeczne, z czego się bierze i jakie ma skutki dla uczniów wykluczanych oraz całej społeczności uczniowskiej, także w Internecie;
👉 jednoznaczne nazywanie, bez inwigilacji, na podstawie założeń i wiedzy o tym, jak wygląda dynamika grupy zachowań, które są przemocowe - przemocą.
👉 Odwoływanie się do doświadczeń dzieci, w których one same doświadczyły/doświadczają przemocy ze strony innych, także dorosłych;
Nauczyciel nigdy nie będzie naprawdę dobrze zorientowany w drugim życiu klasy. Jednak od jego postaw wobec uczniów zależy, jak rozwijać będą się dziecięce postawy w obrębie grup i społeczności nieformalnych. Nadmiernie restrykcyjne podejście zaostrzy konflikty. Otwartość i zrozumienie dla dziecięcych potrzeb, nawet tych związanych z zachowaniami uznawanymi przez dorosłych za niewłaściwe, niekulturalne i “niegrzeczne” spowodują łagodzenie obyczajów. Nazywanie wprost zachowań przemocowych przemocowymi wzmocni wewnątrzgrupową uważność dzieci i pomoże im w samoregulacji zachowań.